In 2008 stuitte een leraar in de antiekwinkel van zijn vader op een handgeschreven ansichtkaart van Anne Frank. Een toevalstreffer.
De kans dat jij op Koningsdag op de vrijmarkt een vergeten Rembrandt opduikelt, is miniem. Maar het kan gebeuren dat je zomaar – tussen alle stripboeken, poppen en afgedankte citruspersen – op een heel bijzonder voorwerp stuit.
Hoe kom je erachter wat een antiek voorwerp of schilderij waard is? Wie wil uitzoeken of een voorwerp authentiek is en de waarde daarvan wil achterhalen, kan het laten beoordelen door een taxateur. Maar er zijn meer redenen om zo’n expert in te huren.
Taxatierapport
Voor het afsluiten van een kostbaarhedenverzekering bijvoorbeeld is een taxatierapport verplicht. Ook als de successierechten (belasting op de erfenis) moeten worden vastgesteld, is het van belang de waarde van de boedel van de overledene vast te stellen.
En wat te denken van de boedelverdeling tussen broers en zussen? Het is handig te weten wat bijvoorbeeld moeders sieraden waard zijn, zodat niemand onderbedeeld wordt.
Lukraak een taxateur uit de telefoongids benaderen is niet verstandig. Het is namelijk geen beschermd beroep. Sterker nog: iedereen mag zich beëdigd taxateur noemen. Geen haan die ernaar kraait, want taxateurs worden al enkele jaren niet meer beëdigd.
Vroeger wel. Toen golden er wettelijke vestigingseisen voor taxateurs en genoten de beëdigde experts titelbescherming. Maar in 2000 heeft de overheid een streep door die regeling gehaald.
Certificeringssysteem
Om toch kwaliteitswaarborg te kunnen geven heeft de Federatie TMV, een branchevereniging van taxateurs, makelaars en veilinghouders, in 2002 een certificeringssysteem ingevoerd.
Taxateurs kunnen hun vakkennis laten toetsen en krijgen bij voldoende resultaat een persoonsgebonden certificaat, dat vijf jaar geldig is. Dit kan worden verlengd als de taxateur kan aantonen dat hij nog steeds in hetzelfde werkveld bezig is.
Bedenk wel dat er geen vakopleiding voor taxateur bestaat. De experts moeten hun kennis opdoen door veel te kijken en te doen. Via hun werk, bezoeken aan veilingen en beurzen en het bijhouden van vakliteratuur leren ze de markt kennen. Als ze in elk geval een havo- of mbo-diploma hebben en minimaal drie jaar ervaring, kunnen ze examen doen.
Een goed startpunt is het register van de Federatie TMV. Hier zijn ruim 300 experts verdeeld over meer dan 40 verschillende vakgebieden bij aangesloten. De organisatie beschikt ook over een geschillencommissie, waar je kunt aankloppen als je ontevreden bent.
Werkwijze kan fors verschillen
Het loont de moeite om bij verschillende taxateurs aan te kloppen. De werkwijze kan namelijk fors verschillen. Om een goede taxatie te kunnen maken moet de expert het voorwerp in levenden lijve zien. Sommige taxateurs menen op basis van foto’s al de benodigde informatie te kunnen geven, maar het is de vraag of je dan waar voor je geld krijgt.
Ook de tarieven kunnen flink uiteenlopen: van grofweg 100 tot 150 euro per uur. Sommige taxateurs rekenen een percentage van de getaxeerde waarde.
Daar zit wel een riskante prikkel in: de taxateur kan in de verleiding komen een hogere taxatiewaarde te noemen dan de werkelijke waarde. Dat kan nadelig uitpakken, als je bijvoorbeeld de boedel wil laten taxeren voor de erfbelasting.
Wie dit alles te duur vindt, kan genoegen nemen met een mondeling advies. Een taxatierapport krijg je dan natuurlijk niet.
Er worden door veel musea ook geregeld taxatiedagen georganiseerd, waar je gratis voorwerpen kunt laten taxeren. Je krijgt dan geen taxatierapport, maar hebt wel een indicatie van de waarde.
Bij veel veilinghuizen kun je voorwerpen ook gratis laten taxeren mits je de intentie hebt om de spullen daar ook aan te bieden. Het voordeel van een veilinghuis, is dat de medewerkers toegang hebben tot veilinguitslagen over de hele wereld en dus goed zicht hebben op de actuele marktprijzen.
Lees meer over de koninklijke familie:
- Het koninklijke jacht van de Oranjes is niks vergeleken met die van andere royals
- Het flitsende leven van selfmade miljonair en pandjesprins Bernhard van Oranje
- 10 dingen die je van Máxima kunt leren als je zelf in de spotlights staat
- Het turbulente leven van Mabel van Oranje: gangstermeisje, tragische prinses en nu nummer 149 in de Quote 500